Turkler icin her zaman is var (Emirates)

Turkler icin her zaman is var

Dubai hukumetine ait olan Emirates, son yillarda yakaladigi ivme ile dunyanin en buyuk 5 havayolu arasina girmeyi basardi. Tamami genis govdeli 150 ucaga sahip olan sirketin, 203 ucagi da sipariste bulunuyor.

En onemli ucus noktalarindan birisi Turkiye olan Emirates'in Turkiye, Romanya ve Bulgaristan Genel Muduru Bahar Birinci’yle Dubai'deki firsatlari, sirketin yakaladigi buyumeyi ve yeni stratejileri konustuk...

- Turkiye'den Dubai'ye koltuk satisiniz ne durumda?

Emirates olarak Turkiye'den ayda ortalama 20 bin koltuk satiyoruz. Doluluk oranlarimiz da yuzde 85 seviyesinde. Ama bu rakam krizden once, 2007-2008'de yuzde 99'lara kadar ulasmisti.

- En yogun donemler ne zaman?

Ozellikle Turkiye'de kisa denk gelen kisa tatillerde buyuk bir ilgi oluyor. Bayramlar sadece turistik acidan yogun. Yaza geldikce turistik talep azalir ama zaten Dubai'nin asil talebi istir. Bir suru sirketin bolge ofisleri orada, bircok fuar var ve bu fuarlarda yer bile bulunmuyor.

Ama Turkiye'de yaz olunca orada dusuk sezon oldugunu soyleyebiliriz.

- Fiyatlar da dusuyordur o zaman...

Tabii, nisan ortasindan eylul ortasina kadar Dubai'de cok guzel fiyatlar olur. Bunu bilenler de ucuz fiyatlari kullanip Dubai'ye gelirler. Ozellikle Avrupa'dan ciddi bir talep olusabiliyor.

- Cok sicak olmuyor mu?

Ozellikle temmuz agustos asiri sicak. Ama orada soyle bir durum var: Her yer klimali duzene gore ayarlanmis durumda. Oteller, restaurantlar, taksiler, otobus duraklari... Ve bu klimalar o kadar kuvvetli ki sicakligi hissetmiyorsunuz, hatta usuyorsunuz. 12 ay klimali bir ulke. Hatta ben bir kere yazin ortasinda ince bir ceketle gitmistim, otelde soguktan yemek yiyemedim, hasta oldum.

TURKLER ICIN HER ZAMAN IS VAR

- Dubai'de yasayan cok Turk var mi?

20 bine yakin Turk nufus var. Ama 2001 kriz yilinda sadece 50 Turk vardi ve hepsi yoneticiydi.

Orada bizim Turkler icin, belki en ust degil ama ust ve orta kademe yonetici ve uzmanlar icin ideal bir calisma ortami var. Dubai'de kaliteli insan gucune ihtiyac var. Ben o zaman kendimi yedim, resmen is bulma kurumu actim. Bir suru insana Dubai'yi anlattim ve herkesi cagirdim ve gelinen noktada yonetici pozisyonunda binlerce Turk calisiyor.

Sonucta bir Ingiliz orta kademe yonetici herhangi bir departmanin muduru oluyorsa Turkler o isi kat kat daha iyi yapiyor. Dubaili icin kimin mudur oldugu farketmiyor, hatta bizim kulturumuz daha yakin onlara.

- Daha once Dubai hic bilinmiyor muydu?

Daha once olmamasinin nedeni, akillarina gelmemesi. Adamin dili var, egitimi var ama Almanya'ya isci olarak gidiyor. Is yapanlar da oyle. Bakin ben ihracattan gelmeyim. Cok iyi biliyorum ki, herkes malini Avrupa'ya, ABD'ye satmaya calisirdi. Ama Dubai herseyi aliyor ve tekrar ihrac ediyor. Orasi bir kaynama kazani. Senin malin orada kalmiyor, Hindistan'a veya baska ulkelere tekrar ihrac ediliyor. Baslarda bu pazar ile kimse ilgilenmiyordu ama ilgi baslayinca arkasi da corap sokugu gibi geldi.

- Hala is firsatlari var mi?

Hala cok firsat var. Hatta soyle soylebiliriz, is bulamamak icin hic bir sebep yok. Dubai'de butun isgucu neredeyse yurtdisindan. Turkler icin her zaman is var. Yeter ki gidip arasinlar, baksinlar.

Orada is yapan sirketler uzerinden ulasilabilir, mesela bizde kendi sitemiz uzerinde is ilanlarina ulasilabilir. Ayrica bir suru beyin avcisi sirket var. Onlar uzerinden de gidilebilir. Yeter ki gitmek isteyin.

- Isci olarak calisan yok mu?

Dubai'de isciler genelde Hintli, Pakistanli, Misirli, Yemenli. Ama son donemlerde Turk insaatcilarin ufak bir kismi kendi iscisini buradan goturmeye basladi. Sadece o kadar.

UCUZ BILETI YA EN ONCE YA DA SON DAKIKADA BULURSUNUZ

- Turkiye'den Dubai haricinde, mesela Avrupa'ya olan ucuslarinizi artirmayi dusunuyor musunuz?

Havacilikta trafik haklari denen bir olay var. Buna gore her havayolu ucuncu bir ulkeye ancak kendi ulkesinden yolcu tasiyabilir. Mesela THY Londra'dan Dubai'ye ucamaz, once Turkiye'ye gelir, buradan gider. Biz de Paris'e tasiyacak olsak once Dubai'ye gitmemiz, oradan Paris'e ucmamiz lazim. O da cok anlamli degil.

Biz Avrupa yerine Dubai'nin dogusu ve guneyine calisiyoruz. Hindistan, Uzakdogu, Japonya, Orta Afrika, Guney Afrika, Hint Okyanusu Adalari, Cin...

- Dubai'den sonra en cok nereyi satiyorsunuz?

Dubai acik ara onde. Ondan sonra Maldivler, Hong Kong, Avustralya hatlari ve Cin gibi bolgeler geliyor.

- Diger bolgelere biraz daha agirlik verme gibi bir stratejiniz var mi?

Dubai ana hattimiz, sonraki hatlari baska yerlerden Dubai'ye gelenler de dolduruyor. Mesele Hong Kong'a giderken herkes Dubai'den biniyor. Eger o ucaklarin daha fazla ise ihtiyaci varsa biz de bunlara yuklenemelim diyoruz. O zaman da promosyon fiyati cikiyor.

- O fiyat nasil olusuyor?

Biz bugun kullanmazsan, satamazsan kaybolacak bir urun satiyoruz. Elbise degil bu, ucakta koltuk veya otelde oda. Bugun sattin sattin. Dolayisiyla havayollarinda butun istatistiki bilgilerin saklandigi bir sistem vardir. Mesela ekim ayi icin Istanbul-Dubai tum istatistikler bellidir. Planlamalar da o istatistikler uzerinden yapilir.

Eger doluluk dusukse, 'ben bunun buyuk bolumunu ucuz fiyattan acayim, bir de promosyon dusuneyim' dersiniz. Ama bunu 1 sene oncesinden gorebilirsiniz. Ama yaklastikca da cesitli promosyonlar yapabilirsiniz. Onun icin Istanbul-Londra 100 euro dediginde bakiyorsunuz yer yok. Cunku sadece 5 tane bilet ayrilmis. Borsa gibi dusunun, devamli degisiyor. Mesela 3 ay onceden 100 eurodan 20 yer acayim diyor, bakiyor ki talep var hemen kapatiyor ve gerisini daha yuksekten aciyor. Ya da tam tersi... Bazen son 3 gunde ucuz bilet bulursunuz. Zaten ya cok erken bulursunuz ya da son dakikada bulursunuz. Iste bundan oluyor. Devamli takip ediliyor.

EN KARLI HAT ISTANBUL-DUBAI

- Toplam kac ucaginiz var?

Emirates'in hepsi de genis govdeli olmak uzere 150 ucagi var. Ayrica 203 tane de sipariste olan var. Yillar icerisinde bunlar da filoya eklenecek.

Su anda 63 ulkede 105 noktaya ucuyoruz. Bu sene de yeni rotalar actik ve acmaya devam edecegiz.

Biz ilk baslarda kucuk bir havayolu idik. Kucuk bir emirligin havayolu olarak basladik ama sonralari is degisti. Dubai hukumetinin 2000 yilinda acikladigi hedeflerin ardindan birden bire yatirimlar inanilmaz artmaya basladi ve biz de citayi yukseltik. Su anda dunyanin en buyuk 5 havayolundan birisi haline geldik. Ama biz buyurken bazilari kuculdu, bu da onemli.

- Emirates icin Turkiye'nin onemi nedir?

Istanbul Emirates'in ucuncu ucmaya basladigi nokta. Karaci, Delhi ve Istanbul. 1985'te kuruldu, 1987'de Istanbul'a ucmaya basladi. O zaman ucak sayisi da az.

Ilk zamanlar haftada 200 koltuk satiliyordu ama su anki onemi cok daha fazla. Sadece kac kisi tasidigin degil karliligin da onemli. Biz hem hat olarak cok buyuk volumde is yapiyoruz hem de maliyetleri dusurebiliyoruz. Hatta Avrupa hatlari icinde en karli hattin Istanbul-Dubai hatti oldugunu soyleyebilirim.

Bir de su var; ucuslarimizin hepsini genis govdeli ucaklarla yapiyoruz. Turkiye'den Dubai'ye kalkan baska genis govdeli ucak yok. Digerleri dar govdeli ucak kullaniyor.

KOMBINE BILET ALANLAR VAR

Biz Dubai'yi anlatmaya once ihracatciyla basladik. Sonra da turistlere olarak gideceklere dedik ki; "Bakin 4 saatlik mesafede kisin ortasinda bile denize gireceginiz bir yer var."

Bana 'Dubai'yi patlattiniz ama bir Paris Londra gibi devami olmaz' dediler. Ben de dedim ki; "hayir bu baska birsey." Nitekim ben bildim. Cunku Dubai'de boyle kisa rahatlama taili yapmak isteyen cok insan var Turkiye'de. Iste 4 gun kalsin, kis ortasinda bronz tenle gelsin, SPA'ya girsin, yemek yesin... Kisin neredeyse her hafta sonu gidenler var. Kombine bilet aliyorlar.

Kaynak: Hurriyet 22 Eylul 2010