SSK Yurtdisi Borclanma

Yurtdisinda Gecen Sureleri Borclanma Yoluyla Emeklilik (3201 Sayili Kanun)SSK Turkiye, SSK Turkey, SSK tr

3201 Sayili Kanun Turk vatandaslarinin yurtdisinda gecen surelerinin borclanma yoluyla degerlendirilerek emeklilik hakki saglanmasini duzenlemektedir. Bu uygulama ile ilgili bakanlikca hazirlanmis soru ve cevaplari asagida veriyoruz.

S0RU 1- 3201 sayili Kanun hakkinda kisaca bilgi verirmisiniz?

08/05/1985 tarihli ve 3201 sayili “Yurtdisinda Calisan Turk Vatandaslarinin Yurtdisinda Gecen Surelerinin Sosyal Guvenlikleri Bakimindan Degerlendirilmesi Hakkinda Kanun”, 22/05/1985 tarihli Resmi Gazete’de yayimlanarak ayni tarih itibari ile yururluge girmistir. Kanunla, Turk vatandaslarinin yurt disinda gecen surelerinin borclanma yoluyla sosyal guvenlikleri bakimindan degerlendirilmesi amaclanmistir. 08/05/2008 tarihinde yururluge giren 5754 sayili “Sosyal Sigortalar ve Genel Saglik Sigortasi Kanunu ile Bazi Kanun ve Kanun Hukmunde Kararnamelerde Degisiklik Yapilmasina Dair Kanun”un 79 uncu maddesi ile 3201 sayili Kanunda yapilan duzenlemeye gore; borclanma miktarinin tespiti, borcun odenmesi ve borclandirilan surelerin degerlendirilmesinde onemli degisikliklere gidilmis, ayrica zorunlu goce tabi tutulmasi nedeniyle Turk vatandasligina alinan soydaslarimiza da borclanma imkanindan yararlanma hakki verilmistir. Ayrica, 06/11/2008 tarih ve 27046 sayili Resmi Gazete’de yayimlanan “Yurtdisinda Gecen Surelerin Borclandirilmasi ve Degerlendirilmesine Iliskin Yonetmelik” ile uygulamaya yonelik usul ve esaslar belirlenmistir.

S0RU 2- 3201 sayili Kanuna gore yurt disinda gecen hangi sureler borclandirilir?

Bunlari aciklarmisiniz.

Borclanma kapsamindaki sureler; yurtdisinda gecen sigortalilik sureleri, bu sureler arasinda veya sonunda her birinde bir yila kadar olan issizlik sureleri ile ev kadini olarak gecen surelerdir. “Sigortalilik suresi” deyiminden, borclanma kapsamindaki surenin bulundugu ulke mevzuatina gore ikamet sureleri haric, calisilmis yada calisilmis sure olarak kabul edilen sureler anlasilmalidir. Calisilmis olarak kabul edilen sureler, ilgili ulke mevzuatina gore fiilen calisilmadigi halde calismaya esdeger sure olarak kabul edilip, ayliga hak kazanmada ve aylik hesabinda degerlendirilen surelerdir. “Issizlik suresi” ibaresi, ilgili ulke mevzuatina gore calisma sureleri ile bu calisma surelerine es deger sureler haricinde o ulkede gecen sureyi ifade eder. Issizlik surelerinin tamaminin borclanma kapsaminda degerlendirilmesine imkan bulunmadigindan sigortalilik sureleri arasinda veya sonunda her birinde olmak kaydiyla bir yila kadar olan yurtdisinda gecen issizlik sureleri borclandirilir. Ikamet sureleri ve bosta gecen sureler de bu kapsamda degerlendirilir. Yurtdisinda “ev kadini olarak gecen sureler”, medeni durumlarina bakilmaksizin kadinlarin, sigortalilik sureleri haricinde yurtdisinda bulunduklari sureleri ifade eder. Bu sureler issizlik suresi veya bosta gecen sureler kapsaminda degerlendirilmez, borclanma talebinde bulunanlarin yurtdisinda ev kadini olarak gecen surelerinin diledikleri kadari borclandirilir.

S0RU 3- Borclanma kapsaminda olmayan yurtdisi sureleri hangileridir?

Yurtdisinda 18 yasin doldurulmasindan once, Turk vatandasliginin kazanilmasindan once veya Turk vatandasliginin kaybedilmesinden sonra gecen sigortalilik, issizlik ve ev kadini olarak gecen sureler borclanma kapsaminda degildir. Ayrica, ulkemizdeki sosyal guvenlik kanunlarina gore malulluk, yaslilik ve olum sigortalari kapsaminda gecen surelerle cakisan yurtdisi sureleri ile ikili sosyal guvenlik sozlesmelerine gore kendilerine kismi aylik baglanmis olanlarin yurtdisinda gecen sigortalilik sureleri arasinda ve bu surelerin bitim tarihinden sonraki issizlik surelerinin de, 3201 sayili Kanuna gore borclandirilmasina imkan bulunmamaktadir.

leri hangi sartlarla borclandirilir? Bunlardan “Turk vatandasi olmak” sa

S0RU 4- Yurtdisinda gecen surelerimin tamamini borclanmak zorunda miyim? Yurtdisinda gecen surelerden tamaminin borclanilmasinda bir zorunluluk yoktur. Basvuru sahipleri, bu surelerin tamamini borclanma isteginde bulunabilecekleri gibi, bir kismini yada aylik baglamaya yetecek bolumunu borclanma talebinde de bulunabilirler. Bu konudaki tercihin, basvuru sirasinda yazili olarak belirtilmesi gerekir. Ayrica, kismi borclanmalarda borclanilmayan sureler, yeni bir basvuru ile borclanilabilecegi gibi, borclanma basvuru tarihinden sonra yurtdisinda gecen sureleri bulunanlarin da, bu sureleri borclanma haklari bulunmaktadir.

S0RU 5- Yurtdisi suresi neyi ifade eder? Yurda donus sarti aranmakta midir?

Yurtdisi surelerinin borclandirilabilmesi icin; Turk vatandasi olmak, borclanma kapsamindaki yurtdisi surelerini belgelendirmek ve yazili istekte bulunmak sarttir. Yurtdisi hizmet borclanmalarinda, “Turk vatandasi olmak” sartinin iki durumda yerine getirilmesi zorunludur. Bunlardan biri, borclanilmasi istenilen surelerde ilgilinin Turk vatandasi olmasi, digeri ise Turk vatandasliginda gecen sureleri borclanma talebinde bulunan sigortali veya hak sahibinin yazili basvuru tarihi itibari ile Turk vatandasi olmasidir. Diger bir anlatimla, Turk vatandasliginda gecmeyen yurtdisi sigortalilik, issizlik veya ev kadini olarak gecen sureler borclandirilmayacagi gibi, borclanma basvuru tarihinde Turk vatandasi olmadigi tespit edilen sigortali ve hak sahiplerinin borclanma talepleri de reddedilir. Turk vatandasligi ile birlikte yabanci ulke vatandasligi devam edenler de, soz konusu yasa ile getirilen duzenlemeden yararlanabilmektedirler. Borclanmak icin ayrica yurda donus sarti aranmadigindan yurtdisinda iken borclanma basvurusunda bulunanlar da, borclanma hakkindan 3201 sayili Kanunun ongordugu sartlarla yararlanabilirler. S0RU 6- Sosyal guvenlik sozlesmesi akdedilen ulkelerde gecen surelerin borclandirilabilmesi icin hangi belgelerin ibraz edilmesi gerekir? Yurtdisi borclanmalarda belgelendirme sartina iliskin yukumlulugun yerine getirilmesini saglayan belgeler; sosyal guvenlik sozlesmesi akdedilen veya akdedilmeyen ulkelere ve ulke ayrimi yapilmadan ev kadini olarak gecen surelere iliskin olmak uzere farklilik gostermektedir. Buna gore, sosyal guvenlik sozlesmesi akdedilmis ulkelerde gecen sigortalilik veya issizlik surelerinin borclanilabilmesi icin; - Calisilan ulkede bagli bulunulan sigorta merciinden alinacak hizmet cetveli veya sigorta kartlarindan, - Sigortalilarin calistiklari is yerlerinin resmi kuruluslara ait olmasi veya resmi kuruluslarca yada kamu kurumu olarak kabul edilen kuruluslarca duzenlenmesi halinde, belgelerin ayrica tasdikine gerek kalmaksizin; calisilan ulkede isyerinin ait oldugu belediyelerce duzenlenmis hizmet belgeleri, vergi dairelerince calisilan surelere iliskin duzenlenmis belgeler, is bulma kurumlarinca issizlikte gecen surelere iliskin verilen belgeler, ilgili meslek kuruluslari veya birliklerince veya diger resmi kuruluslarca verilen hizmet belgelerinden, - Yurtdisinda kendi adina ve hesabina calisanlarin bagli olduklari vergi dairesi, ilgili meslek kurulusu veya birliklerince verilen hizmet belgesinden, - Bulunulan ulkelerdeki Turk konsolosluklari, calisma ve sosyal guvenlik musavirlikleri veya ataselikler gibi temsilciliklerden alinacak ve yurtdisi borclanma icin kullanilacagi belirtilen hizmet belgelerinden, durumlarina uygun olan belgenin Kuruma ibraz edilmesi gerekir. S0RU 7- Sosyal guvenlik sozlesmesi akdedilmemis ulkelerde gecen surelerin borclandirilabilmesi icin hangi belgelerin ibraz edilmesi gerekir? Sosyal guvenlik sozlesmesi akdedilmemis ulkelerde gecen sigortalilik veya issizlik surelerinin borclanilabilmesi icin; - Bulunulan ulkelerdeki Turk konsolosluklari, calisma ve sosyal guvenlik musavirlikleri veya ataselikler gibi temsilciliklerden alinacak ve yurtdisi borclanma icin kullanilacagi belirtilen hizmet belgelerinden, - Yurtdisinda calistiklari is yerlerinden alacaklari hizmet surelerini gosterir bonservisleri ile birlikte pasaportlarinda bulunan calisma izinlerinin tercumelerinden, - Gemi adamlari, calistiklari geminin bayragini tasidiklari ulkelerde bulunan Turk konsolosluklari, calisma ve sosyal guvenlik musavirlikleri veya ataselikler gibi temsilciliklerinden alacaklari ve yurtdisi borclanma icin kullanilacagi belirtilen hizmet belgelerini veya is yerlerinden alacaklari sigortalilik surelerini gosterir bonservisleri ile gemilerde calistiklarini gosterir belgelerde kayitli bulunan calisma izinlerinin tercumeleri yada pasaportlarinda calisma sureleri ile ortusen giris-cikis tarihlerini gosterir sayfalarin orneklerinden, durumlarina uygun olan belgenin Kuruma ibraz edilmesi gerekir. S0RU 8- Ev kadini olarak gecen surelerin borclanmasinda, hangi belgelerin ibraz zorunludur? Ev kadini olarak gecen sureler, ev kadinlarinin yurtdisinda oturduklarina dair alacaklari ikamet belgesinin; - Turkiye’de yeminli tercume burolarinca veya yurtdisinda bulunan Turk temsilciliklerince akredite edilmis tercumanlarca yapilmis ve ilgili temsilcilikce onaylanmis tercumesinden, - Calisma ve sosyal guvenlik musavirlik veya ataseliginin bulundugu Turk temsilciliklerince ikamet belgesine istinaden duzenlenecek belgeden, - Yukaridaki belirtilen ikamet belgesi temin edilemiyorsa yurtdisina cikis ve yurda giris tarihlerinin, fotograf ve kunye bilgilerinin bulundugu pasaport sayfalarinin fotokopisi yada emniyet mudurluklerinden alacaklari yurda giris-cikis cizelgesinden, biri ile belgelenmesi gerekir. S0RU 9- Yurtdisi surelerinin borclandirilmasinda “yazili istekte bulunmak” sarti nasil yerine getirilir? Yurtdisinda gecen surelerin borclandirilmasina iliskin yazili talep, genelge eki “Yurtdisi Borclanma Talep Dilekcesi”nin usulune gore doldurulup imzalandiktan sonra dogrudan yada posta yolu ile Kurumun ilgili unitesine verilmesi ile yerine getirilir. Yurtdisi Borclanma Talep Dilekcesi ornekleri yurticinde Kurum uniteleri, yurtdisinda ise Calisma ve Sosyal Guvenlik Musavirligi yada Ataseliklerinden temin edilebilecegi gibi, Sosyal Guvenlik Kurumunun www.sgk.gov.tr Internet adresinde bulunan “Yurtdisi/ Form ve Dilekceler” bolumunden indirilebilir. S0RU 10- Yurtdisi surelerinin borclandirilabilmesi icin hangi sosyal guvenlik kurulusuna basvurmak gerekir? Yurtdisinda gecen sigortalilik, issizlik ve ev kadini olarak gecen surelerin borclandirilmasinda Turkiye’de son defa; - Sosyal Guvenlik Kurumuna tabi calismasi olanlarin, bu Kuruma, - 506 sayili Kanunun gecici 20’nci maddesine tabi sandiklardan birine tabi calismasi olanlarin, ilgili sandiga, basvurmalari gerekir. Turkiye’de herhangi bir sosyal guvenlik kurulusuna tabi calismasi bulunmayanlarin borclanma islemleri, Sosyal Guvenlik Kurumunca sonuclandirildigindan bu durumdakilerin borclanma talepleri de bu Kuruma yapilmalidir. Kendilerine veya hak sahiplerine sosyal guvenlik sozlesmesi uygulanmak suretiyle kismi aylik baglanmis olanlarin borclanma basvurulari ise ayligi baglayan sosyal guvenlik kurulusuna yapilmasi gerekir. S0RU 11- Sosyal Guvenlik Kurumuna yapilacak borclanma basvurulari, bu Kurumun hangi birimince alinmaktadir? Sosyal Guvenlik Kurumunca sonuclandirilacak olan borclanmalarin Kurumun hangi birimine yapilmasindaki genel kural, son defa Turkiye’de gecen calismalarin sigortalilik haline gore belirlenmektedir. Buna gore, Turkiye’de son defa 5510 sayili Kanunun 4 uncu maddesinin birinci fikrasinin; - (a) veya (b) bendi kapsaminda (hizmet akdi veya kendi hesabina bagimsiz) calismasi bulunanlarla hic calismasi bulunmayanlarin, ikametgahlarinin bulundugu yerdeki sosyal guvenlik il/merkez mudurluklerine, - (c) bendi kapsaminda (devlet memuru) calismasi bulunanlarin, “SGK Sosyal Sigortalar Genel Mudurlugu Kamu Gorevlileri Emeklilik Islemleri Daire Baskanligi - Milli Mudafaa Caddesi No:24 Bakanliklar-ANKARA adresine”, yazili olarak basvurmalari gerekir. Yurtdisinda calismakta iken veya yurda kesin donus yaptiktan sonra olenlerin yurtdisinda gecen sigortalilik sureleri ile ev kadinliginda gecen surelerin borclandirilmasi icin hak sahiplerince yapilacak basvurular da, olenin Turkiye’deki sigortalilik statusu dikkate alinarak, Sosyal Guvenlik Kurumunun yukarida aciklanan birimlerine yapilmalidir. S0RU 12- Yurtdisinda ev kadini olarak gecen surelerin borclanilmasi icin hangi sosyal guvenlik kurulusuna basvurulmalidir? Bilindigi gibi, yurtdisinda ev kadini olarak gecen surelerin 3201 sayili Kanuna gore borclandirilmasina iliskin basvurular, Bag-Kur’a yapilmakta idi. Ancak, 08/05/2008 tarihinden gecerli olmak uzere yurtdisinda ev kadini olarak gecen surelerin borclanmasina iliskin basvurularin, Turkiye’de calisma varsa son defa calismanin gectigi sosyal guvenlik kurulusuna, yoksa Sosyal Guvenlik Kurumuna yapilmasi yonunde yasal duzenlemeye gidildi. Buna gore, yurtdisinda ev kadini olarak gecen surelerini borclanmak isteyenlerden Turkiye’de son defa 506 sayili Kanunun gecici 20’nci maddesine tabi sandiklardan birine tabi calismasi olanlarin ilgili sandiga, Sosyal Guvenlik Kurumuna tabi calismasi olanlarin yada hic calismasi bulunmayanlarin ise bu Kuruma basvurmalari gerekir. Yurtdisinda ev kadini olarak gecen surelerin borclanilmasi icin Sosyal Guvenlik Kurumuna yapilmasi gereken basvurularin, bu Kurumun hangi birimine yapilacaginin tespitinde de, 11 inci sorunun cevabindaki aciklama gecerlidir. SORU 13- Sosyal guvenlik sozlesmelerine gore kismi aylik alanlarin borclanma basvurulari nereye yapilmalidir? Sosyal guvenlik sozlesmeleri uygulanmak suretiyle kendilerine kismi aylik baglanmis olan sigortali ve hak sahiplerince kismi ayliklarinin tam ayliga donusturulmesi icin gerekli olan borclanma islemleri, aylik aldiklari sosyal guvenlik kurulusunca sonuclandirilmaktadir. Bu nedenle, sosyal guvenlik sozlesmeleri uygulanmak suretiyle kismi ayliklari; - Devlet memurlari icin ongorulen mevzuata gore baglananlar yurtdisi borclanma basvurularini, “SGK Sosyal Sigortalar Genel Mudurlugu Kamu Gorevlileri Emeklilik Islemleri Daire Baskanligi - Milli Mudafaa Caddesi No: 24 Bakanliklar - ANKARA”, - Hizmet akdi ile veya kendi hesabina bagimsiz calisanlar icin ongorulen mevzuata gore baglananlar yurtdisi borclanma basvurularini, “SGK Sosyal Sigortalar Genel Mudurlugu Yurtdisi Borclanma ve Tahsis Islemleri Daire Baskanligi - Mithatpasa Caddesi No: 7 Sihhiye - ANKARA”, adresine yapmalari gerekir. SORU 14 - Yurtdisi surelerine ait borclanma miktari nasil belirlenir? Daha once borclanilacak her bir gun icin 3,5 dolar uzerinden tahakkuk ettirilen borc tutari, 08/05/2008 tarihinden sonra yapilan veya yapilacak olan basvurular icin gecerli olmak uzere degistirilmistir. Buna gore, basvuru tarihindeki 5510 sayili Sosyal Sigortalar ve Genel Saglik Sigortasi Kanununun 82 nci maddesinde belirtilen prime esas asgari ve azamî gunluk kazanc arasinda secilecek gunluk kazancin yuzde 32'si, borclanilacak her bir gun icin tahakkuk ettirilen borc tutaridir. 3201 sayili Kanun uygulamasi yonuyle 08/05/2008 tarihinde yururluge giren 5510 sayili Kanunun 82 nci maddenin birinci fikrasinda gunluk kazancin alt siniri, Is Kanunu geregince 16 yasindan buyuk isciler icin belirlenen bir aylik brut asgarî ucretin otuzda biri, ust siniri ise gunluk kazanc alt sinirinin 6,5 kati olarak belirlenmistir. Yurtdisi surelerinin borc tutarinin hesabinda kullanilmasi ile sinirli olmak uzere buradaki alt siniri yeniden belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkili kilinmistir. Bu durumda, Kuruma odenecek olan borclanma tutari, basvuru tarihinde gecerli olan gunluk prime esas kazancin alt ve ust sinirlari arasinda kalmak kaydiyla basvuru sahibince secilen kazancin yuzde 32’sinin borclanilmak istenen gun sayisi ile carpimi kadardir. Basvuru tarihi, borclanma talebine iliskin dilekcenin Kurum kayitlarina gectigi tarihtir. Ancak, taahhutlu, iadeli taahhutlu veya acele posta olarak gonderilen yurtdisi borclanma taleplerinde, dilekcenin postaya verildigi tarih, basvuru tarihi olarak kabul edilir. S0RU 15 – 05/01/2009 tarihinde Sosyal Guvenlik Kurumuna yaptigim basvuruda yurtdisinda gecen 10 yillik sigortalilik suremi 25,00 TL prime esas kazanc uzerinden borclanma talebinde bulundum. Odemem gereken borc tutari ne kadardir? Borclanma talebinde bulundugunuz tarih itibari ile gecerli olan gunluk prime esas kazancin alt siniri 22,20 TL, ust siniri ise bunun 6,5 kati, yani 144,30 TL’dir. Secilen prime esas kazanc alt ve ust sinirlar arasinda bulundugundan borcunuzun tespitinde oncelikle yuzde 32 orani uygulanmak sureti ile bir gunluk borc miktari, daha sonra bu miktar 3600 ile carpilarak 10 yillik borc miktari hesaplanacaktir. Buna gore, bir gunluk borclanma miktariniz 25 x %32 = 8,00 TL, 10 yillik borclanma karsiligi odeyeceginiz miktar ise 8,00 x 3600 = 28 800,00 TL’dir. S0RU 16 – Yurtdisina gitmeden once Turkiye’de son defa devlet memuru statusunde calistim. Yurtdisinda gecen surelerimi borclanmak istiyorum. Odeyecegim borc miktari nasil belirlenecek? Turkiye’de son defa devlet memuru statusunde calismasi bulunanlarin 08/05/2008 tarihinden once veya sonra yurtdisinda gecen sureleri bulanlarin borclanma miktarlarinin hesabinda, 2008 yili Ekim ayi basindan once veya sonra ilk defa devlet memuriyetine baslayanlar yonunden farklilik gostermektedir. Buna gore, devlet memurluguna; - 2008 yili Ekim ayi basindan once baslamasi nedeniyle 5434 sayili Kanuna tabi istirakci olanlarin borclanma tutari ilgililerin Turkiye’den ayrilmadan once Sandiga tabi hizmetlerinden en son biraktiklari derece ve kademelerine yurtdisinda gecirdikleri ve borclanmak istedikleri surenin her uc yilina bir derece ve her yilina bir kademe verilmek ve ogrenim durumlari itibariyle 657 sayili Kanunun 36 nci maddesindeki yukselebilecekleri dereceleri gecmemek uzere tespit edilecek derece, kademe ve ek gostergeleri ile emekli kesenegine esas ayligin hesabina ait tum unsurlarin toplaminin basvuru tarihinde yururlukte olan katsayi ile carpimi sonucu bulunacak tutarlar esas alinarak, yine o tarihteki kesenek ve karsilik oranlarina gore, - 2008 yili Ekim ayi basindan sonra baslamasi nedeniyle 5510 sayili Kanunun 4 uncu maddesinin birinci maddesinin (c) bendi kapsaminda sigortali olanlarin borclanma miktari, basvuru tarihinde gecerli olan gunluk prime esas kazancin alt ve ust sinirlari arasinda kalmak kaydiyla ilgili tarafindan secilen kazancin yuzde 32’sinin borclanilmak istenen gun sayisi ile carpimi sonunda, hesaplanir. S0RU 17 - Borclanma miktarinin odenmesinde bir sure var mi? Varsa, bu surede odenmeyen borclanma bedeline ait yurtdisi sureleri nasil degerlendirilir? 08/05/2008 tarihinden sonra yapilan borclanma basvurularinda tahakkuk ettirilen prim borcunun teblig edildigi tarihten itibaren uc ay icinde odenmesi gerekmektedir. Tahakkuk ettirilen borc tutari, ilgiliye iadeli taahhutlu olarak teblig edilir. Posta alindisinin ilgiliye teslim edildigi tarih, borcun teblig tarihidir. Borcun, yukarida belirtilen teblig tarihinden itibaren uc ay icinde odenmemesi halinde, borclanma islemi gecersiz sayilir. Uc aylik sure icerisinde borcun bir kisminin odenmesi halinde, odenen miktara isabet eden sure gecerli sayilir. Borcun bir kismini veya tamamini odemeyenlerin, bu surelerinin 3201 sayili Kanuna gore degerlendirilmesi, yeniden yazili basvuruda bulunmalari ve tahakkuk eden borc miktarini suresi icinde odemeleri sartina baglidir. S0RU 18 – 08/05/2008 tarihinden once yaptigim basvuru ile yurtdisinda gecen surelerime ait dolar bazinda tahakkuk ettirilen borcun odenmesinde bir sure var mi? Borclanmam gecerli sayilir mi? 08/05/2008 tarihinden once yurtdisi borclanma basvurusunda bulunanlardan; borc tahakkuku ile ilgili islemleri devam edenler, borc tahakkuku yapilmis olanlar ve tahakkuk ettirilen borclarinin tamamini odemeyenler borclarini gunlugu 3,5 Amerikan Dolari uzerinden odeyebilirler. Bu borclanmalarin odenmesinde sure sarti bulunmadigindan 08/05/2008 tarihinden sonra yapilan odemeler gecerli sayilir. S0RU 19 – Sosyal guvenlik sozlesmesine gore Turkiye’ye transfer edilen Isvicre’deki primlerime ait sureleri borclanmak istiyorum. Tarafima odenecek olan prim iadesi nasil belirlenir? Isvicre’den transfer edilen primlerinize iliskin surelerin; - Tamaminin, borclanilarak tahakkuk eden borcun tamamini odemeniz halinde, transfer olunan primlerinizin tamami, - Bir kisminin, borclanilarak tahakkuk ettirilen borcun tamamini odemeniz halinde, transfer olunan primlerinizin borclanilan gun sayisina isabet eden orandaki miktari, transfer tarihindeki cari kur uzerinden Yeni Turk Lirasi karsiligi olarak Kurumca tarafiniza iade edilir. S0RU 20 - Borclanmadan vazgecebilir miyim? Tahakkuk ettirilen borcun tamamini veya bir kismini odeyenlerden borclanmalarinin iptal edilmesi icin basvuruda bulunanlarin odedikleri borclanma tutarinin tamami faiz uygulanmaksizin Turk Lirasi olarak iade edilir. Borclandiklari hizmetleri ile malulluk ve yaslilik ayligi baglanmasina hak kazanamayan sigortalilar ile olum ayligi baglanamayan hak sahiplerine basvurulari halinde odenen borclanma tutarinin tamami faiz uygulanmaksizin Turk Lirasi olarak iade edilir. Ancak, borclandiklari hizmetler dikkate alinarak aylik baglanmis olanlar borclanma talebinden vazgecemezler ve bunlarin odedikleri borclanma tutari iade edilmez. S0RU 21- Borclandirilan sureler, Turkiye’deki hangi sigortalilik statusune gore nasil degerlendirilir? Yurtdisi borclanmasina dair sureler, ilgilinin Turkiye’de sigortaliligi varsa borclanma talep tarihindeki en son sigortalilik haline gore, sigortaliligi yoksa 5510 sayili Kanunun 4 uncu maddesinin birinci fikrasinin (b) bendi kapsaminda gecmis sigortalilik suresi olarak kabul edilir. Turkiye’de sosyal guvenlik kanunlarina tabi sigortaliligi bulunanlarin borclanilan sureye ait gun sayisi, prim odeme gun sayilari veya hizmetlerine eklenir. S0RU 22- Borclandirilan sureler, Turkiye’deki sigortalilik suresinin baslangicini degistirir mi? Turkiye’de calisma yoksa sigortalilik suresinin baslangici nasil belirlenir? Ayliga hak kazanmak icin 5510 sayili Kanunun 38 inci maddesinin ucuncu fikrasinda tanimlanan anlamda belli bir sigortalilik suresi sartinin yerine getirilip getirilmediginin tespitinde gecerli olmak uzere; - Turkiye’deki sigortaliligin baslangic tarihinden onceki sureler borclanilmis ise sigortaliligin baslangic tarihi, borclanilan gun sayisi kadar geriye goturulur. - Turkiye’de sosyal guvenlik kuruluslarina tabi hizmeti bulunmayanlarin sigortaliliklarinin baslangic tarihi, borclarin tamamen odendigi tarihten, sigortali olmus ise olum tarihinden, borclanilan gun sayisi kadar geriye goturulmek suretiyle tespit edilir. - Birden fazla yurtdisi hizmet borclanmasi yapilmasi durumunda da sigortalilik suresi baslangici, borcun en son odendigi tarihten, borclanilan toplam gun sayisi kadar geriye goturulerek belirlenir. - Sosyal guvenlik sozlesmesi yapilmis ulkelerdeki hizmetlerini borclananlarin, sozlesme yapilan ulkede ilk defa calismaya basladiklari tarih, ilk ise giris tarihi olarak dikkate alinmaz. S0RU 23 - Borclandirilan surelere gore aylik baglanmasi icin aranan sartlar nelerdir? Bu sartlarin icinde yer alan “kesin donus” ibaresi neyi ifade eder? Baglanan ayliklar hangi tarihten baslatilir? Borclanilan surelere gore malulluk, yaslilik veya emekli ayligi baglanabilmesi icin; - Yurda kesin donulmus olmasi, - Tahakkuk ettirilen borctan aylik baglanmasina yetecek en az sure/gun karsiligi kadar odeme yapilmasi, - Mulga sosyal guvenlik kanunlarin/kanunlarinin yururlukteki veya 5510 sayili Kanun hukumlerine gore ayliga hak kazanilmis olmasi, - Kuruma yazili basvuruda bulunulmasi, sarttir. Buradaki “kesin donus” ibaresi, aylik tahsis talebinde bulunanlarin yurtdisindaki calismalarinin sona ermesini, ikamete dayali bir sosyal sigorta yada sosyal yardim odenegi almamalari durumunu ifade etmekte olup, mutlak ifadesi ile yurda giris yaptiktan sonra bir daha yurtdisina cikmama durumunda kullanilmamaktadir. Yukarida belirtilen sartlari yerine getirenlerin ayliklari, yazili talepte bulunduklari tarihi takip eden aybasindan baslar. S0RU 24 – Aylik baglama sartlarindan biri olan “kesin donus” ibaresinin taniminda yer alan “sosyal sigorta odenegi” ve “sosyal yardim odenegi” hangi anlamda kullanilmaktadir? “Kesin donus” taniminda gecen; - “Sosyal sigorta odenegi” deyimi, calisma yasami suresince karsilasilan hastalik, is kazasi, meslek hastaligi veya issizlik gibi riskler nedeniyle is goremezlik veya issizlik gibi adlar altinda yapilan odeneklerini, - “Sosyal yardim odenegi” ibaresi, bulunulan ulke mevzuati kapsaminda, gecimlerini saglayacak hicbir gelirleri olmayan veya mevcut gelirleriyle gecimlerini saglamakta gucluk ceken kisilerin asgari gecim duzeyi ile sinirli olmak uzere gecimlerinin saglanmasi amaciyla kamu kurum ve kuruluslari tarafindan muhtaclik durumuna ve suresine gore odenen ikamet sartina bagli nakdi yardimlari, ifade etmektedir. Ayliga hak kazanilmasina engel teskil eden her iki odenegin ortak ozelligi, ikamete dayali olmasidir. Diger bir anlatimla, ilgilinin ikametini Turkiye’ye nakletmesi ile kesilen odenekler, 3201 sayili Kanun kapsaminda degerlendirilemeyeceginden, ikamet sartina bagli olmayan bu nitelikteki sosyal sigorta yada sosyal yardim odenegi alanlara diger sartlarla aylik baglanabilmektedir. S0RU 25 – Borclanilan surelere gore ayliga hak kazananlara hangi belgelerin ibrazi ile aylik baglanir? Borclanilan yurtdisi surelerine gore; - Malulluk, yaslilik ve emekli ayligi baglanabilmesi icin “Tahsis Talep, Beyan ve Taahhut Belgesi’ne ek olarak “3201 sayili Kanuna Gore Aylik Talebinde Bulunanlara Mahsus Beyan ve Taahhut Belgesi” ve yurtdisinda calistigi isyerinden ayrildigini, varsa ikamete dayali bir sosyal sigorta yada sosyal yardim odeneginin sona erdigini gosterir belgenin, - Olum ayligi baglanabilmesi icin “Tahsis Talep, Beyan ve Taahhut Belgesi” ile birlikte aylik baglanacak olan hak sahibinin durumuna uygun olan belgelerin (ogrenci belgesi, kazanc belgesi, saglik kurulu raporu ), ibraz edilmesi zorunludur. Tahsis Talep ve Beyan Taahhut Belgesi ile 3201 sayili Kanuna Gore Aylik Talebinde Bulunanlara Mahsus Beyan ve Taahhut Belgesi ornekleri, Kurumun ilgili unitelerinden temin edilebilecegi gibi, basvuru sahiplerince Sosyal Guvenlik Kurumunun www.sgk.gov.tr Internet adresinde bulunan “Yurtdisi/ Form ve Dilekceler” bolumunden indirilebilir. S0RU 26 – Aylik talebi sirasinda Kuruma bizzat basvurmam gerekir mi? Guncel tarihli hizmet belgesini hangi durumda ibraz etmeliyim? Aylik basvurularinda bizzat muracaat etme sarti kaldirilmistir. Gerekli belgeler, usulune uygun doldurulup imzalandiktan sonra Kurumun ilgili unitesine dogrudan basvuru yoluyla verilebilecegi gibi, yurtici veya yurtdisindan posta yolu ile de gonderilebilir. Bu gune kadar yapilan uygulamalarda aylik basvurusunda bulunanlarin calistiklari isyerinden ayrildiklarini, yurtdisinda ikamete dayali bir sosyal sigorta yada sosyal yardim odeneginin sona erdigini gosterir belgeyi temin etmelerinde karsilastiklari zorluklar dikkate alinarak, sadece yurtdisindan basvuruda bulunacak olanlar icin guncel tarihli hizmet belgesinin ibrazi istenmektedir. Tahsis talep tarihinden onceki bir ay icinde duzenlenen hizmet belgeleri, guncel tarihli belge olarak kabul edilmektedir. Yurda kesin donus yaptiktan sonra aylik talebinde bulunanlarin ibraz edecekleri hizmet belgesinin ise guncel tarihli olmasinda bir zorunluluk bulunmamaktadir. S0RU 27 – Sosyal guvenlik sozlesmesine gore kismi aylik almakta iken yurtdisi hizmet borclanmasi yapanlarin ayliklari hangi tarih itibari ile tam ayliga donusturulur? Sosyal guvenlik sozlesmeleri uygulanmak suretiyle kismi aylik almakta iken yurtdisi hizmet borclanmasi yapanlarin kismi ayliklari; - Borcun odendigi tarih kesin donus tarihinden once ise kesin donus tarihini, - Borcun odendigi tarih kesin donus tarihinden sonra ise borcun odendigi tarihi, takip eden aybasindan itibaren, tam ayliga yukseltilir. SORU 28 - Yurtdisi borclanma yoluyla baglanan ayliklar hangi hallerde kesilir? Yurtdisinda sigortalilik veya ev kadini olarak gecen surelerini borclanarak malulluk, yaslilik ve emekli ayligi ayliga/ hak kazananlarin, bu ayliklari; - Sosyal guvenlik sozlesmesi yapilmis olup olmadigina bakilmaksizin herhangi bir ulkede calismaya, ikamete dayali bir sosyal sigorta yada sosyal yardim odenegi almaya basladiklari, - Turkiye’de sosyal guvenlik kanunlarina gore sigortali olarak calismaya basladiklari, tarihten itibaren kesilir. SORU – 29 Aylik talep tarihinde ve aylik alma surelerinde Turk vatandasi olma sarti var midir ? 08/05/2008 tarihinden sonra 3201 sayili Kanundan yararlanmak suretiyle aylik baglanmasi icin yapilacak basvuru tarihi itibariyle yada aylik alma suresince Turk vatandasi olma sarti aranmamaktadir. Turk vatandasligini kaybettiklerinden dolayi eski Yonetmelik hukumlerine gore ayliklari baglanmayan veya ayligi baglandiktan sonra Turk vatandasligini kaybetmesi nedeniyle ayliklari durdurulan veya kesilenlerin 08/05/2008 tarihinden sonra yaptiklari veya yapacaklari tahsis basvurularina gore ayliklari, yazili basvurularini izleyen aybasindan itibaren baglanir. S0RU 30 – 3201 sayili Kanundan yararlanmak suretiyle tarafima aylik baglandi. 5510 sayili Kanuna tabi sigortali olarak calismaya basladigimda ayliklarim kesilmeksizin sosyal guvenlik destek primine tabi sigortali olarak calisabilir miyim? 3201 sayili Kanuna gore borclanilan yurtdisi sureleri de dikkate alinmak suretiyle baglanan malulluk, yaslilik yada emekli ayligi almakta iken calismaya baslayanlarin ayliklarinin kesilmesi zorunludur. 5510 sayili Sosyal Sigortalar ve Genel Saglik Sigortasi Kanununun sosyal guvenlik destek primine iliskin 30 uncu maddenin ucuncu fikrasi ile gecici 24 uncu madde hukumleri, 3201 sayili Kanun hukumlerinden yararlanmak suretiyle aylik baglananlar icin uygulanmaz. Ancak, 01/10/2008 tarihi itibariyle Turkiye’deki calisma nedeniyle sosyal guvenlik kanunlarinin ilgili hukumlerine (506 sayili Kanunun 63 uncu maddesinin (B) bendi, 1479 sayili Kanunun ek 20 nci maddesi) gore sosyal guvenlik destek primi odeyenlerin, bu statuleri calisma sona erinceye kadar kazanilmis hak olarak devam ettirilir. Bu durumda olanlarin sosyal guvenlik destek primine tabi calismalari sona erdikten sonra Turkiye’de malulluk, yaslilik ve olum sigortalarina tabi olarak yeniden calismaya baslamalari halinde, haklarinda 5510 sayili Kanunun sosyal guvenlik destek primine iliskin hukumleri uygulanmayarak ayliklari kesilir. S0RU 31 – Borclandigim yurtdisi sureleri de dikkate alinarak tarafima aylik baglandi. Yurtdisina ciktigimda durumu Kuruma nasil bildirecegim? Bu yukumlulugu yerine getirmedigimde hakkimda yapilacak olan islem nedir? Borclandiklari sureler dikkate alinarak malulluk, yaslilik ve emekli ayligi baglananlardan alti aydan daha uzun sure yurtdisinda bulunmus olanlar, yurtdisinda calisip calismadiklarini ve ikamete dayali bir sosyal sigorta yada sosyal yardim odenegi alip almadiklarini gosterir belgeleri, “3201 sayili Kanuna Gore Aylik Alanlara Mahsus Yoklama Belgesi” ile birlikte soz konusu alti aylik surenin doldugu tarihten sonra uc ay icinde Kuruma vermek zorundadirlar. Alti aydan daha uzun sure yurtdisinda bulunduklari halde, yukarida belirtilen belgeleri, yine yukarida belirtilen sure icinde Kuruma vermedigi tespit edilenlerin ayliklari, bildirim yapilmaksizin soz konusu belgelerin intikaline kadar durdurulur. Bu sekilde ayliklari durdurulanlarin Kuruma ibraz edecekleri belgelerden yada Kurumca yapilacak olan arastirma sonucunda, yurtdisinda; - Calismadiklari, ikamete dayali bir sosyal sigorta ya da sosyal yardim odenegi almadiklari tespit edilenlerin ayliklari, durduruldugu tarihten gecerli olmak uzere odenir. - Calistiklari, ikamete dayali bir sosyal sigorta yada sosyal yardim odenegi aldiklari tespit edilenlerin ayliklari calismaya basladiklari tarihten gecerli olmak uzere kesilir, yersiz yapildigi tespit edilen odemeler, 5510 sayili Kanunun 96 nci maddesi hukumlerine gore geri alinir. S0RU 32 – Borclanilan yurtdisi sureleri dikkate alinarak malulluk, yaslilik ve emekli ayligi baglananlar hakkinda Kurumca yurutulecek olan yoklama islemleri hangileridir? Borclandiklari sureler dikkate alinarak malulluk, yaslilik ve emekli ayligi baglananlarin aylik alma sartlarinin devam edip etmedigi hususu, Kurumca, gerekli gorulen zaman ve hallerde arastirilabilir. Kurum, Kanuna gore malulluk, yaslilik ve emekli ayligi baglananlarin alti aydan daha uzun sure ile yurt disinda bulunup bulunmadiklarini, her yil Emniyet Genel Mudurlugunden alinacak kayitlarla tespit eder. Soz konusu uygulamanin kapsami, sekli ve diger usul ve esaslari Kurum ile Emniyet Genel Mudurlugu arasinda yapilan olan protokolle belirlenir. S0RU 33 – Kesilen ayliklar, hangi durumda yeniden baglanir? Sonradan gecen calismalar nasil degerlendirilir? Ayligi kesilenlerden yurticinde veya yurtdisinda calismasi sona erenlerin veya yurtdisinda ikamete dayali bir sosyal sigorta yada sosyal yardim odenegi alanlardan bu odenek ve yardimlari sona erenlerin, ayliklarinin tekrar odenmesi icin yazili talepte bulunmalari halinde, talep tarihini takip eden ay basindan itibaren ayliklari tekrar odenmeye baslanir. Ayliklari tekrar odenmeye baslananlarin, calismalari; - Yurticinde gecmisse, bu calismalar da dikkate alinarak ayliklar, ilgili sosyal guvenlik kanunlarindaki hukumlere gore hesaplanarak, - Yurtdisinda gecmisse, kesildigi tarihteki ayligi, ikinci fikrada belirtilen ayligin baslangic tarihine kadar ilgili sosyal guvenlik kanunlarindaki artis hukumlerine gore yukseltilerek, yeniden baglanir. Ayligin kesildigi tarihten sonra yurtdisinda gecen sigortalilik surelerinin yeniden aylik baglanmasinda degerlendirilmesi, bu surelerin 3201 sayili gore borclanilmasina baglidir. S0RU 34 – 1989 yilinda Bulgaristan’dan zorunlu goce tabi tutulduktan sonra Turk vatandasligina alindim. Hangi sartlarla bu ulkede gecen hizmetlerimi emeklilikte degerlendirebilirim? 08/05/2008 tarihinde yururluge giren 5754 sayili Kanun 79 uncu maddesi ile 3201 sayili Kanuna eklenen gecici 6 nci maddesine gore, sosyal guvenlik sozlesmesi imzalanmamis ulkelerden zorunlu goce tabi tutulduktan sonra Turk vatandasi olup Turkiye’de ikamet edenlere geldikleri ulkedeki hizmetlerini borclanma imkani getirilmistir. Soz konusu duzenleme ile getirilen borclanma hakkindan yararlanabilmek icin, ilgilinin; - 01/01/1989 ile 08/05/2008 tarihleri arasinda geldikleri ulke tarafindan zorunlu goce tabi tutulmasi, - Zorunlu gocten sonra Turk vatandasi olup, Turkiye’de ikamet ediyor olmasi, - 2022 sayili Kanun dahil olmak uzere ulkemizdeki sosyal guvenlik kuruluslarindan gelir ve aylik almamasi, - Geldikleri ulkedeki hizmet surelerinin belgelendirilmesi, - Borclanma icin yazili istekte bulunmasi, sarttir. Soz konusu hizmetlerini borclanmak isteyenlerin, “Bulgaristan Hizmetlerini Borclanma Talep Dilekcesi”, calistiklari sureleri gosteren hizmet belgesi ile sosyal guvenlik il/merkez mudurlugune, son defa devlet memuru statusunde calismalari bulunanlarin ise Sosyal Sigortalar Genel Mudurlugune (Kamu Gorevlileri Emeklilik Islemleri Daire Baskanligi) basvurmalari gerekmektedir. Borclanilan sureler ilgililerin Turkiye’de gecen hizmetleri ile birlestirilerek tabi olduklari sigortalilik statusune gore yaslilik ayligi baglanmasi sirasinda degerlendirilir. Malulluk ve olum ayliklari baglanirken bu sekilde borclandirilan surelerin dikkate alinmasina imkan bulunmamaktadir. Ulkemize gelen soydaslarimizin iskana tabi tutulmasi ile ilgili yasalarda sadece Bulgaristan’dan gelen soydaslarimiz icin “zorunlu goc” ifadesi kullanildigindan, soz konusu borclanma hakkindan, 01/01/1989 ile 08/05/2008 tarihleri arasinda zorunlu goc nedeniyle ulkemize gelip ilgili Iskan Kanununa gore ulkemize yerlestikten sonra Turk vatandasligina alinan soydaslarimiz (nufus kayitlarinda “….. tarih ve …. Sayili Bakanlar Kurulu karari ve 2510 (veya 5543) sayili Iskan Kanununa istinaden Turk vatandasligina alinmistir.” ibaresi bulunanlar) yararlanabilmektedir. S0RU 35 – Yurtdisinda gecen surelerin borclanma yoluyla degerlendirilmesine iliskin mevzuat ve uygulamalar hakkinda nerelerden bilgi alabilirim? - Adres : T. C. SOSYAL GUVENLIK KURUMU BASKANLIGI SOSYAL SIGORTALAR GENEL MUDURLUGU Yurtdisi Borclanma ve Tahsis Islemleri Daire Baskanligi Mithatpasa Cad. No:7 06437 Sihhiye-Ankara/TURKIYE - Telefon: (+90312) 444 32 01 - Internet adresi : www.sgk.gov.tr - E-Posta : yurtdisi@sgk.gov.tr Kaynak: http://www.sgk.gov.tr

Etiketler: Yurt dışı borçlanması, SSK Turkiye, ssk turkey, ssk tr,